Ondertussen: Ruben La Cruz en Karolien Helweg

Architectuur van de Armoede, in het Koninkrijk

24 maart t/m 13 mei 2012
Locatie: Hogewal 1-9, Den Haag
Open: maandag t/m vrijdag: 11-17 uur; zaterdag en zondag: 12-17 uur

In het najaar van 2010 - vlak voor de ontbinding van de Nederlandse Antillen - hebben Ruben La Cruz en Karolien Helweg een onderzoeksreis gemaakt langs de zes eilanden van het Koninkrijk der Nederlanden in de Caribische zee: de Bovenwindse eilanden Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba, en de Benedenwindse eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao.

Hoofddoel van de reis was het speuren naar oude en nieuwe vormen van ‘architectuur van de armen'. Het onderzoek richtte zich in het bijzonder op de met blik bekleedde huisjes in Curaçao. Dit type huizen ontstond toen de Shell Olieraffinaderij zich aan het begin van de 20e eeuw op het eiland vestigde. De huizen werden gebouwd met restmateriaal afkomstig van de raffinaderij, zoals het hout van bekistingen en gebruikte kerosineblikken. De architectuur, het materiaalgebruik en de zorgvuldigheid waarmee ze zijn vervaardigd maakt de huisjes uniek. Er is echter opmerkelijk genoeg nog weinig onderzoek naar gedaan. Inmiddels dreigen de huizen roemloos uit het straatbeeld te verdwijnen, omdat ze door de lokale bevolking met armoede worden geassocieerd. La Cruz en Helweg namen het initiatief om de nog resterende blikken huizen in kaart te brengen en nader onderzoek te doen naar de achtergrond, ontstaansgeschiedenis en het huidig gebruik ervan.

Op Curaçao hebben zij nog 62 huisjes kunnen documenteren, die helemaal of voor een deel bekleed zijn met blik. Op Bonaire zijn er nog twee en op Aruba is er echt niets meer van over. Ook op de andere eilanden legden zij voorbeelden vast van ‘architectuur van de armoede'. Op ieder eiland hebben de bouwstijlen door historische factoren, culturele kruisbestuivingen en immigratieprocessen een eigen uitwerking gekregen. Veel voorkomend is de ‘cottage' bouwstijl die oorspronkelijk door de eerste ‘settlers' uit Europa is geïmporteerd, en die uiteindelijk via de immigranten van de Bovenwindse eilanden ook naar Curaçao is overgewaaid. De huizen zijn in de ogen van La Cruz en Helweg waardevol (Curaçaos) erfgoed. Ze hopen dat het onderzoek bijdraagt aan het begrip en besef daarvan.

Het resultaat van hun (eerste) onderzoeksreis is te zien in deze Ondertussen-presentatie. Voor het onderzoeksproject waarvoor hij samen met Karolien Helweg een studiereis maakte, ontving Ruben La Cruz een PRO Onderzoekssubsidie.

www.lacruzhelweg.nl

IN DE PERS
Amigoe - Curacao, 22 maart 2012

Ondertussen
Ondertussen vormt zowel fysiek als programmatisch een schakel tussen het kunstbeleid en het kunstenaarsbeleid van Stroom. De ruimte en het programma dat hier plaatsvindt noemen we Ondertussen. Ondertussen toont op reguliere basis presentaties naar aanleiding van subsidieverzoeken die zijn ingediend in het kader van de PRO- en SPOT-subsidieregeling van Stroom. De presentaties zijn bedoeld om de ideeënrijkdom in de aanvragen en de diversiteit van het subsidiestelsel te tonen. Het kan gaan om een (tussentijdse) rapportage van een onderzoek of project, een studiereis of bijvoorbeeld een netwerkpresentatie. De inrichting is in handen van de aanvrager.

Archief Ondertussen presentaties

24 Mar '12 - 13 May '12
Hogewal 1-9, Den Haag
Entree: gratis